Σαν σήμερα, 23 Μαρτίου 1929, ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει στο πρωτοσέλιδό του τις δύο επιστολές του Α. Αϊνστάιν προς τον πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο και προς τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Αθήνας, με τις οποίες ζητά την επανεγγραφή των φοιτητών, που είχαν αποβληθεί λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων.
Αναδημοσιεύουμε το σχετικό αφιέρωμα του «Ριζοσπάστη» (16/ 4/ 2015) με τίτλο «Διαμαρτυρία του Αϊνστάιν για διώξεις Ελλήνων φοιτητών το 1929». Οι υπογραμμίσεις δικές μας.
«Η περίοδος εκείνη ήταν για τους κομμουνιστές και τους κοινωνικούς αγωνιστές στη χώρα μας μια περίοδος διαρκών διώξεων, με το «ιδιώνυμο» του Βενιζέλου σε ισχύ, με το Σπουδαστικό της Ασφάλειας σε δράση συνεπικουρούμενο από λογής λογής χαφιέδες, με δράση ακόμα και ομάδων φασιστοειδών μέσα στις σχολές και με τη διοίκηση του πανεπιστημίου πλήρως εναρμονισμένη με όλα τα παραπάνω.
Οι αποβολές και οι διώξεις
Μέσα σε αυτό το κλίμα, στις 12 Μάρτη του 1929 τοιχοκολλήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ανακοίνωση της Συγκλήτου σύμφωνα με την οποία μία φοιτήτρια (Ελένη Σακελλαρίου) και τέσσερις φοιτητές του ιδρύματος (Τσαγκαράκης, Μαρκοβίτης, Ματθαίου και Κοβατζίδης) αποβάλλονταν διά παντός από το ίδρυμα «δια την εν γένει κομμουνιστικήν δράσιν των»!
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η απόφαση της Συγκλήτου πάρθηκε την 1η Μάρτη αλλά δημοσιοποιήθηκε 11 μέρες αργότερα, ημέρα που θα έκλεινε το πανεπιστήμιο, προκειμένου να αποφευχθούν αντιδράσεις από την πλευρά των φοιτητών. «Δεν το πέτυχαν όμως», όπως έγραφε το σχετικό ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» την επόμενη μέρα:
«Αμέσως το απόγευμα το Φοιτητικό Τμήμα της Εργατικής Βοήθειας κυκλοφόρησε κατά χιλιάδες προκήρυξη προς τους φοιτητές, διαμαρτυρόμενο εντονότατα για τις αποβολές και καλώντας τους να κινηθούν κατά της τρομοκρατίας στο Πανεπιστήμιο. Σύγχρονα απέστειλε τηλεγράφημα διαμαρτυρίας προς το Αντιφασιστικό Συνέδριο στο Βερολίνο και την Επιτροπή Αμύνης των θυμάτων της λευκής τρομοκρατίας στα Βαλκάνια. Επίσης έστειλαν έγγραφο στον Εκπαιδευτικό Ομιλο και τη Φοιτητική Συντροφιά, καλώντας τους να κινηθούν ενάντια στην τρομοκρατία».
Αν και οι αποβολές δεν είχαν καμιά ουσιαστική ούτε ηθική νομιμοποίηση, φαίνεται ότι ήταν μια ποινή προσφιλής στην αντιδραστική διοίκηση του ιδρύματος εκείνη την εποχή. Την προηγούμενη χρονιά είχαν προηγηθεί αποβολές φοιτητών με την κατηγορία ότι δεν πίστευαν στην άσπορο σύλληψη της Θεοτόκου!
Σύμφωνα με άλλα σχετικά δημοσιεύματα του «Ριζοσπάστη», υπήρχε παλιότερη απόφαση της Συγκλήτου με βάση την οποία, ακόμα και η απλή παρουσία ενός φοιτητή στις «κομμουνιστικές» συγκεντρώσεις αποτελεί έγκλημα συνεπαγόμενο την άμεση αποβολή του.
Το όνομα του Αϊνστάιν είναι γνωστό σε όλο τον κόσμο από την περίφημη θεωρία του της Σχετικότητας, που επέφερε μια επανάσταση στη Φυσική.
Η αντίδραση επίμονα του αρνήθηκε κάθε αξία, με επικεφαλής τους Εγγλέζους καταπιεστές, τέλος όμως αναγκάστηκε να παραδεχτεί την αξία του (…)
Σήμερα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, όπου έχει επιβληθεί σαν μια εξέχουσα μαθηματική προσωπικότητα. Ο μεγάλος μαθηματικός είναι και βιολίστας περίφημος, ασχολείται δε πολύ και με την καλλιτεχνία. Κείνο που ‘ναι χαραχτηριστικό για το μεγάλο σοφό είναι ότι δεν ξέχασε την καταγωγή του και στέκει πάντα θαρραλέος υποστηριχτής των καταπιεζομένων.
Γεννημένος στο Ουλμ, από Εβραίο πατέρα, δοκίμασε πολλές φορές τον τρόμο των πογκρόμ και αναγκάστηκε επανειλημμένως να αλλάξει διαμονή για να γλιτώσει από την αντισημιτική λύσσα, που η αστική τάξη εξαπολύει κατά της εβραϊκής μειονότητας.
Είναι μέλος της Επιτροπής Αμύνης των Θυμάτων της Λευκής Τρομοκρατίας στα Βαλκάνια και συχνά γράφει στο δελτίο της επιτροπής αυτής που εκδίδεται στη Βιέννη. Μετέχει στο αντιφασιστικό Συνέδριο που από τις 9 του Μάρτη άρχισε στο Βερολίνο μαζί με πολλούς άλλους διεθνούς φήμης επιστήμονες και λογοτέχνες (…)».
Συνεπής στάση αντιιμπεριαλιστικής αλληλεγγύης
Αυτή δεν ήταν η μοναδική κίνηση αλληλεγγύης του μεγάλου διανοούμενου επιστήμονα. Ο Αϊνστάιν ήταν, επίσης, ένας από τους εκατοντάδες ριζοσπάστες διανοούμενους από όλο τον κόσμο που απηύθυναν έκκληση για να μην εκτελεστούν ο Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του το 1952.
Ηταν την ίδια περίοδο που στις ΗΠΑ του μακαρθισμού είχε ξεκινήσει η δίκη του ζεύγους Ρόζενμπεργκ, Αμερικανών κομμουνιστών που καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν στις 19 Ιούνη του 1953 με την κατηγορία «συνωμοσίας σε περίοδο πολέμου με στόχο την κατασκοπεία», όπως δηλαδή και ο Μπελογιάννης και εκατοντάδες άλλα στελέχη, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ. Ο Αϊνστάιν ήταν παρών και σε αυτό τον αγώνα, για να εμποδιστεί η εκτέλεση των Ρόζενμπεργκ.
Το πνεύμα της διεθνιστικής του αλληλεγγύης ήταν διαρκώς παρόν. Στον Ισπανικό Εμφύλιο υποστήριξε δημόσια και με θέρμη τις δυνάμεις κατά του Φράνκο. Η ναζιστική Λουφτβάφε βομβάρδιζε τα ισπανικά χωριά, οι ΗΠΑ μαζί με τη Βρετανία και τη Γαλλία έθεσαν σε ισχύ ένα ψευδο-εμπάργκο «ουδετερότητας», αρνούμενες να παράσχουν τα απαραίτητα πυρομαχικά στα δημοκρατικά στρατεύματα και στηρίζοντας έτσι ουσιαστικά τον Φράκνο. Ο Αϊνστάιν συμμετείχε και στήριζε τις διαδηλώσεις και τις εκκλήσεις για βοήθεια στις αντιφασιστικές δυνάμεις και υποστήριξε ένθερμα τους περίπου 3.000 Αμερικανούς εθελοντές της Tαξιαρχίας «Αβραάμ Λίνκολν» που αψήφησαν την κυβέρνησή τους και πήγαν στην Ισπανία για να πολεμήσουν στο πλευρό του ένοπλου λαού».
Στην προκειμένη περίπτωση, ανάμεσα στους πέντε φοιτητές, η Ελένη Σακελλαρίου κλήθηκε σε απολογία και αποβλήθηκε με τη δικαιολογία ότι εργάστηκε «επί μισθώ εις τα γραφεία του «Ριζοσπάστη«», κάτι που όμως ήταν ψέμα! Ο «Ριζοσπάστης» καταγγέλλει ότι οι αποβολές γίνονται στη βάση πληροφοριών που δίνουν στη Σύγκλητο οι κοινοί χαφιέδες, «άνθρωποι δηλαδή ηθικά διεφθαρμένοι που μη μπορώντας να ζήσουν αλλοιώς κατέφυγαν στην τέχνη του σπιούνου αντί 1.500 δραχμές μηνιαίως»!
Αυτά όμως δεν έκαμπταν το φρόνημα και τους αγώνες των φοιτητών. Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγες μέρες μετά, στις αρχές Απρίλη, άρχισε μια μεγάλη απεργία των φοιτητών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθήνας, προτάσσοντας αιτήματα για δωρεάν εγγραφές και συγγράμματα, για διευκολύνσεις των φοιτητών στις εξετάσεις τους κ.ά. Αν και η φοιτητική απεργία και οι διαδηλώσεις επιχειρήθηκε να χτυπηθούν από την πρώτη στιγμή από κρατικούς και παρακρατικούς μηχανισμούς, ο φοιτητικός σύλλογος και η απεργία κράτησε για περίπου είκοσι μέρες.
www.imerodromos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου