ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΧΑΝΙΔΗΣ
Από τα χείλη του νέου Γραμματέα της Ακαδημίας Mats Malm ανακοινώθηκαν λίγο μετά τις 2 το μεσημέρι της Πέμπτης τα ονόματα των δύο νέων “μεγάλων της λογοτεχνίας”, όπως αποφασίζονται από το 1901 και μέχρι σήμερα πίσω από κλειστές πόρτες και με άκρα μυστικότητα οι νέοι Νομπελούχοι: Olga Tokarczuk και Peter Handke.
Η τυπικά νικήτρια για το 2018 Olga Tokarczuk είναι μια επιλογή που πρωτοσυζητήθηκε σοβαρά για τον βραβείο για πρώτη φορά φέτος, αλλά πρόκειται για μια καλή επιλογή για περισσότερους από έναν λόγους. Γεννημένη το 1962 στην Πολωνία, η Tokarczuk είναι η νεαρότερη νικήτρια του Νόμπελ Λογοτεχνίας σε αυτή τη δεκαετία (μαζί με τον Mo Yan του 2012).
Φοιτήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας μέχρι και το 1985, η συγγραφέας ξεκίνησε τη λογοτεχνική της καριέρα μερικά χρόνια μετά την αποφοίτησή της με μια συλλογή ποιημάτων, πριν κάνει το ντεμπούτο της στην πεζογραφία το 1993 με το ‘The Journey of the Book-People’. Το μυθιστόρημα αποτελεί μια παραβολή για την αναζήτηση του νοήματος της ζωής μέσα από την ιστορία δύο εραστών στη Γαλλία του 17ου αιώνα.
Ακολούθησε το μυθιστόρημα ‘E.E.’ το 1996, για μια νεαρή γυναίκα που αναπτύσσει ψυχικές ικανότητες στο Βρότσλαβ του 1920, αλλά η μεγάλη επιτυχία ήρθε με το ‘Primeval and Other Times’ (‘Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί’, 2017, Εκδόσεις Καστανιώτη). Η ιστορία της Πολωνίας κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, μέσα από τα μάτια τεσσάρων αρχαγγέλων που φυλάσσουν το χωριό Αρχέγονο, μια μικρογραφία της Ευρώπης που κατοικείται από εκκεντρικούς, αρχέτυπους χαρακτήρες, την πορεία των οποίων παρακολουθεί το μυθιστόρημα.
.................................
Η Σουηδική Ακαδημία τίμησε την Olga Tokarczuk για “την αφηγηματική της φαντασία, η οποία με εγκυκλοπαιδικό πάθος αναδεικνύει το πέρασμα ορίων ως τρόπο ζωής” και πως η δουλειά της είναι “γεμάτη πνεύμα και ευφυΐα”
Από την άλλη, ο Αυστριακός Peter Handke είναι σίγουρα μια αρκετά πιο νορμάλ-για-τα-δεδομένα-του-Νόμπελ επιλογή για τη Σουηδική Ακαδημία. Όμως οι πολιτικές του τοποθετήσεις στο παρελθόν έχουν κάνει μεγάλο μέρος του κοινού να στραφεί εναντίον του, πράγμα που σίγουρα κάνει την επιλογή του αμφιλεγόμενη.
Ο Handke ξεκίνησε την καριέρα του ως συγγραφέας κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς, τις οποίες και παράτησε όταν ένας γερμανικός εκδοτικός δέχθηκε το μυθιστόρημά του ‘The Hornets’ προς έκδοση.
Λίγο αργότερα έγινε γνωστός και εκτός των γερμανόφωνων χωρών, μέσα από το θεατρικό του έργο ‘Offending the Audience’, ένα έργο χωρίς πλοκή που αποποιείται την ίδια τη θεατρικότητα.
Το 1969 έστησε μαζί με άλλους έναν εκδοτικό οίκο και την επόμενη χρονιά εξέδωσε το ‘The Goalie's Anxiety at the Penalty Kick’ (‘Η αγωνία του τερματοφύλακα πριν από το πέναλτι’, 2017, Εκδόσεις Gutenberg), μυθιστόρημα γνωστό για την κινηματογραφική του μεταφορά 2 χρόνια αργότερα από τον Wim Wenders, το σενάριο της οποίας συνέγραψαν συγγραφέας και δημιουργός.
.......................................
Από το 1996 ο Handke προκάλεσε αρκετές συζητήσεις όταν σε ένα ταξιδιωτικό του ημερολόγιο απεικόνισε τη Σερβία ως ένα από τα θύματα του Πολέμου της Γιουγκοσλαβίας και επιτέθηκε στα ΜΜΕ για τη διαστρέβλωση των αιτιών που προκάλεσαν τον πόλεμο αλλά και των επιπτώσεών του. Μέσα στα επόμενα χρόνια ο συγγραφέας θα πει, μεταξύ άλλων, πως οι Μουσουλμάνοι του Σαράγεβο σφαγιάζονταν μόνοι τους με σκοπό να κατηγορήσουν τους Σέρβους. Η μόνιμη άρνησή του για τη Σερβική γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα θα στρέψει εναντίον του αρκετούς άλλους συγγραφείς και θα τον κάνει τελικά απολογητή του Slobodan Milošević.
..........................
Σε μια χρονιά που η Σουηδική Ακαδημία δήλωσε πώς από εδώ και πέρα θα κινηθεί σε λιγότερο ανδροκρατούμενες και εκτός Ευρώπης επιλογές, μπορούμε να πούμε με αρκετή σιγουριά πως οι Tokarczuk και Handke δε δίνουν τώρα τη νέα κατεύθυνση που η Ακαδημία ποθεί. Δύο Ευρωπαίοι συγγραφείς, ανάμεσα στα μεγάλα φαβορί από την αρχή, με μόνο μια γυναίκα και με μια αρκετά προβληματική πολιτικά επιλογή στο πρόσωπο του Handke. Αλλά περίμενε κανείς στα αλήθεια κάτι διαφορετικό από το Νόμπελ Λογοτεχνίας;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου