ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΕΒΡΟΥ: ΔΗΜΟΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ . «Το Μαύρο Πάσχα των Θρακών». ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΝΩΣΗΣ 06/04/23

110 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΠΑΣΧΑ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ

Φωτεινή Γραμμενίδου

Η επικράτηση των Νεότουρκων, στα 1908 και ακολούθως με το πραξικόπημα του 1913, σήμανε την αρχή του τέλους για τον Ελληνισμό της Ανατολικής Θράκης. Η οθωμανική εξουσία, στο πλαίσιο της εκκαθάρισης από κάθε μη μουσουλμανικό πληθυσμό, με σκοπό τη συγκρότηση ενός τουρκικού μουσουλμανικού εθνοκράτους, σχεδίασε και εκτέλεσε τον αφανισμό του Ελληνισμού. Αρχικά των Θρακιωτών, όπως και των Μικρασιατών και των Ποντίων, αλλά και των Αρμενίων. Ιδιαίτερα από το 1914 μέχρι και το 1918, και εν συνεχεία την περίοδο 1919-1922, χιλιάδες Θρακιώτες υπήρξαν θύματα ποικίλων βιαιοτήτων και εξαναγκασμών, από δυσβάσταχτες φορολογίες, εμπορικούς αποκλεισμούς και υποχρεωτική στράτευση, μέχρι καθημερινές ταπεινώσεις και εξευτελισμούς, αλλά και απάνθρωπα βασανιστήρια. Τα σκληρά μέτρα οξύνθηκαν το Πάσχα του 1914, οπότε έμεινε στη μνήμη μας ως το Μαύρο Πάσχα των Θρακών. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναγκάστηκε τότε να κηρύξει γενικό πένθος και τη μεγάλη του Χριστού Εκκλησία σε διωγμό. Οι Θρακιώτες οδηγήθηκαν στην εξορία, σύρθηκαν στα θανατηφόρα τάγματα εργασίας, τα λεγόμενα αμελέ ταμπουρού, εκδιώχθηκαν ανηλεώς από τα σπίτια τους, ολόκληρα χωριά ξεριζώθηκαν, άμαχος πληθυσμός σφαγιάστηκε και παντί τρόπω εξοντώθηκε.

Η δραματική κατάσταση, εντούτοις, για τον Θρακικό Ελληνισμό είχε ξεκινήσει στη Βόρεια Θράκη (Ανατολική Ρωμυλία) ήδη από τις αρχές του 20^ου αιώνα και σε κάποιες περιπτώσεις από τα τέλη του 19^ου. Οι βορειοθρακιώτες, που αρνήθηκαν την ομογενοποίηση που επέβαλε ο βουλγαρικός εθνικισμός, είδαν τα σχολεία τους να κλείνουν, τις εκκλησίες τους να καίγονται, οι ίδιοι να χάνουν τις δουλειές τους και να φυλακίζονται, τις οικογένειές τους να εκδιώκονται με μανία από τις εστίες τους και άλλοι να δολοφονούνται.

Εδώ στο Διδυμότειχο, στο 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θρακών που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2006, αποφασίστηκε η καθιέρωση της 6ης Απριλίου ως Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού.

Οι εκδηλώσεις αυτές δεν είναι κενό γράμμα, δεν συνιστούν μια τυπική, διεκπεραιωτική διαδικασία, ούτε φυσικά, έχουν σκοπό την έκφραση μίσους προς τους θύτες των εγκλημάτων της Γενοκτονίας. Στόχο τους αποτελεί η ενθύμηση της Ιστορίας μας, η αφιέρωση λίγης ώρας από τη ζωή μας, αναλογιζόμενοι τις κακουχίες και τις θυσίες που υπέστησαν οι πρόγονοί μας. Στ’ αλήθεια, είναι τραγικό αν σκεφτούμε πόσοι άνθρωποι γεννήθηκαν και πέθαναν αναγκασμένοι διαρκώς να σκύβουν το κεφάλι στον τούρκο δυνάστη, υποχρεωμένοι καθημερινά να ανέχονται λεηλασίες των περιουσιών τους, ατιμώσεις και πάσης φύσεως βιαιοτήτων. Γενιές και γενιές μεγαλωμένες μέσα στον φόβο, στην τρομοκρατία. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν σαν και μας, είχαν όνειρα, ήθελαν για τους ίδιους και την οικογένειά τους μια όμορφη ζωή.

Αντ’ αυτού, ωστόσο, οι περισσότεροι δεν γνώρισαν ποτέ ούτε μια στιγμή ελεύθερης ζωής. Δεν έμαθαν, δεν αισθάνθηκαν ποτέ τι σημαίνει ανασαίνω ελεύθερα. Ήταν πάντοτε, σε κάθε τους βήμα, υπόλογοι σε μια σκληρή και άδικη εξουσία που στέκονταν απέναντί τους, κάθετα αντίθετη στην εθνική και θρησκευτική τους συνείδηση.

Παρά ταύτα, κατάφεραν να αντισταθούν και να μείνουν όρθιοι. Για όλους αυτούς είμαστε σήμερα εδώ. Για να τους αποδώσουμε τις οφειλόμενες τιμές. Τους μνημονεύουμε υπερήφανοι για το ήθος και τους αγώνες τους και προσευχόμαστε για τις ψυχές τους.

Τιμή και δόξα στους προγόνους μας. Αιωνία η μνήμη τους.