Το εκπαιδευτικό όνειδος της κυβέρνησης

Του Θοδωρή Βουρεκά* 

Αυτό που προτάσσεται σε όλη τη διδασκαλία στο Λύκειο, αλλά αντανακλάται ακόμη και στο Γυμνάσιο, είναι το εξεταστικά κι όχι το μαθησιακά χρήσιμο, κάτι που υπονομεύει καθοριστικά το μορφωτικό αποτέλεσμα.

Κανείς δεν περίμενε πως θα ερχόταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τις αντίθετες διακηρύξεις, ακόμη και για την καθιέρωση δήθεν της ελεύθερης πρόσβασης, να εντείνει ακόμη περισσότερο την πιο αρνητική και νοσηρή όψη του εκπαιδευτικού μας συστήματος, που είναι οι λεγόμενες Πανελλαδικές Εξετάσεις στην Γ’ Λυκείου. Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για διαπιστωτκές εξετάσεις, αλλά για ένα ακραίο σύστημα ανταγωνιστικών διαγωνισμών.

Συγκεκριμένα τώρα, τα φετινά θέματα των μαθηματικών κατεύθυνσης, που παγίως προσφέρονται να παίξουν τον ρόλο του εξεταστικού κι επομένως ταξικού σφαγέα, ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Στις ασκήσεις των φετινών θεμάτων περιέχονταν πολλά δύσκολα σκέλη με κάποια απ’ αυτά να είναι ασύλληπτης, νοσηρής δυσκολίας, πράγμα εντελώς ακατανόητο ακόμη και για τους επιλεκτικούς σκοπούς αυτού του ανταγωνιστικού διαγωνισμού. Τα θέματα επίσης δεν είχαν εκείνη την κατάλληλη κλιμάκωση δυσκολίας, ώστε οι επιδόσεις να καλύπτουν όλη τη βαθμολογική κλίμακα από τη βάση κι επάνω με επάρκεια. Αντίθετα οι φετινές βαθμολογίες των μεσαίας επίδοσης μαθητών θα συσσωρευτούν κοντά στη βάση. Αυτό κάνει τα θέματα άδικα. Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι κυρίως αν τα θέματα είναι δύσκολα ή σχετικά εύκολα, το βασικότερο είναι, μαζί με τη μεγαλύτερη δυνατή κάλυψη της ύλης, να έχουν τη σωστή κλιμάκωση δυσκολίας, ώστε να αποτυπώνεται όλη η βαθμολογική κλίμακα και κυρίως οι μεσαίοι βαθμοί. Επιπλέον, υπήρχαν για τους δυστυχείς μαθητές μας κι άλλες δυσχέρειες με σημαντικότερη τη μεγάλη έκταση των απαντήσεων, έτσι ώστε να είναι αδύνατο να επαρκέσει ο χρόνος.

Το κύριο ζήτημα δεν είναι το διδακτικά και παιδαγωγικά καταστροφικό κλίμα που επιβάλλεται, όταν προφανώς το θετικό παιδαγωγικό περιβάλλον έχει μεγάλη σημασία για να κερδηθεί το μεγάλο εκπαιδευτικό στοίχημα της ελκτικότητας των γνώσεων και της ανάπτυξης γνήσιων κινήτρων μάθησης. Δεν είναι ούτε η διεύρυνση και ο εξακοντισμός της φροντιστηριοποίησης. Το κύριο ζήτημα είναι ότι μέσα απ’ αυτό το δρακόντειο εξεταστικό σύστημα επιβάλλεται με σιδερένιο τρόπο η μορφωτική μονομέρεια, ο ακρωτηριασμός των ουσιωδών και αναγκαίων γνώσεων, καθώς και η τυποποίηση όσων τελικά διδάσκονται. Αυτό που προτάσσεται σε όλη τη διδασκαλία στο Λύκειο, αλλά αντανακλάται ακόμη και στο Γυμνάσιο, είναι το εξεταστικά κι όχι το μαθησιακά χρήσιμο, κάτι που υπονομεύει καθοριστικά το μορφωτικό αποτέλεσμα.

* Ο Θοδωρής Βουρεκάς είναι μαθηματικός

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΠΡΙΝ (30.5.2015)