Μύθοι και αλήθειες για το ωράριο των εκπαιδευτικών

Φώτης Ποντικάκης
Μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ν. Χανίων

Ο κυρίαρχος μύθος (που καλλιεργείται σκόπιμα από ορισμένα ΜΜΕ) θέλει τους εκπαιδευτικούς να δουλεύουν λίγο και με βάση αυτό το μύθο, επιχειρείται από ορισμένους πολιτικούς να προωθηθεί η ιδέα να αυξηθεί το ωράριο των εκπαιδευτικών, έτσι ώστε να εξοικονομηθούν και χρήματα. Είναι όμως τα πράγματα έτσι;

Δε θα επεκταθούμε στο πού κατασπαταλώνται δημόσια κονδύλια (Ολυμπιακά έργα που δόθηκαν με απευθείας ανάθεση αντί διαγωνισμού και κατέληξαν τα περισσότερα εγκαταλελειμμένα ερείπια, κρατικές επιδοτήσεις σε μεγαλοεργολάβους και τράπεζες κοκ), απ’ όπου θα μπορούσε να γίνει πράγματι εξοικονόμηση χρημάτων. Ούτε θα πούμε για τη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή διαφόρων μεγάλων κεφαλαιούχων και εταιρειών.

Επικαλούνται λοιπόν το υποτιθέμενο «μικρό ωράριο» των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν επισήμως δύο ωράρια, το διδακτικό ωράριο (ώρες που διδάσκουν) που είναι 24 έως 21 ώρες την εβδομάδα (μειώνεται με βάση τα χρόνια υπηρεσίας) και το εργασιακό ωράριο (ώρες παραμονής στο σχολείο για διάφορες εργασίες, εφ’ όσον τους έχουν ανατεθεί) που είναι 30 ώρες την εβδομάδα.

Δουλεύουν όμως μόνο αυτές τις ώρες οι εκπαιδευτικοί; Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον Ποστ (Francie Alexander, 16 Μαρτίου 2012) σε έρευνα του Ιδρύματος του Bill και της Melinda Gates βρέθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί παραμένουν καθημερινά στο σχολείο τουλάχιστον 90 λεπτά για διάφορες άλλες εργασίας πέραν της διδασκαλίας, ενώ άλλα 95 λεπτά καθημερινά ασχολούνται με διορθώσεις γραπτών των μαθητών τους και προετοιμασία του μαθήματος της επόμενης ημέρας. Άρα, το ωράριο διδασκαλίας που επικαλούνται διάφοροι «καλοθελητές» από το Υπουργείο Παιδείας και ορισμένα ΜΜΕ αποτελεί τμήμα μόνο του πραγματικού χρόνου εργασίας των εκπαιδευτικών. Με βάση την έρευνα αυτή, ο πραγματικός χρόνος εργασίας των εκπαιδευτικών ξεπερνά τις 53 ώρες εβδομαδιαίως.

Επειδή όμως ορισμένοι μπορεί να μη θεωρούν αξιόπιστη την έρευνα ενός ιδιωτικού ιδρύματος, ας πάμε και στην έρευνα –πιο πρόσφατη αυτή- του Βρετανικού Υπουργείου Παιδείας. Σύμφωνα λοιπόν  με την έρευνα Teacher’s Workload Survey 2013 του βρετανικού Υπουργείου Παιδείας, η οποία δημοσιεύτηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2014 (https://www.gov.uk/government/publications/teachers-workload-diary-survey-2013), οι εκπαιδευτικοί εργάζονται συνολικά 50-60 ώρες την εβδομάδα. Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση μάλιστα ο συνολικός χρόνος εργασίας των εκπαιδευτικών της τάξης υπολογίζεται σε 59 ώρες την εβδομάδα (έναντι μόλις πάνω από 50 στην αντίστοιχη έρευνα του 2010).

Η έρευνα αυτή του βρετανικού Υπουργείου Παιδείας βρήκε ακόμη ότι:

• Μόλις το 1/3 του εργασιακού χρόνου των εκπαιδευτικών είναι η διδασκαλία (19 ώρες).
• Οι εκπαιδευτικοί εργάζονται την εβδομάδα επιπλέον 12-14 ώρες πέραν του διδακτικού κι εργασιακού τους ωραρίου, τα βράδια και τα Σαββατοκύριακα, για διορθώσεις εργασιών μαθητών, προετοιμασία μαθημάτων και σχεδιασμό διδασκαλίας.
• 10,6 ώρες την εβδομάδα ασχολούνται οι εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με προετοιμασία και σχεδιασμό μαθημάτων.
• 9,7  ώρες την εβδομάδα αφιερώνουν σε διορθώσεις εργασιών μαθητών και συντάξεις αναφορών.
• 5,9 ώρες την εβδομάδα οι εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης αφιερώνουν σε αναπλήρωση απόντων συναδέλφων, συνοδεία εκπαιδευτικών επισκέψεων, συζητήσεις με γονείς, συμβουλευτική, προετοιμασία γιορτών κι εκδηλώσεων κ.ο.κ.
• 
  

Αποδεικνύεται λοιπόν περίτρανα, και με διεθνείς επίσημες έρευνες, ότι ο πραγματικός χρόνος εργασίας των εκπαιδευτικών είναι πολλαπλάσιος των ωρών διδασκαλίας, τριπλάσιος με βάση την έρευνα του βρετανικού Υπουργείου Παιδείας. Άρα όσοι επιμένουν για αύξηση ωραρίου των εκπαιδευτικών το κάνουν στα πλαίσια του κοινωνικού αυτοματισμού (να στρέψουν την μια ομάδα εργαζομένων εναντίον της άλλης για να αποκρύψουν τη λεηλασία του δημόσιου πλούτου που κάνουν μεγάλες εταιρείες και ορισμένοι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες), το κάνουν για να ρίξουν τα βάρη για όλα τα στραβά της εκπαίδευσης στους εκπαιδευτικούς κι όχι σε αυτούς που μειώνουν τις δαπάνες για την Παιδεία, αφήνουν τα σχολεία δίχως εκπαιδευτικούς, χωρίς τις κατάλληλες υποδομές στέγασης, για να αποπροσανατολίσουν τη συζήτηση από την ανάγκη κάλυψης όλων των κενών θέσεων εκπαιδευτικών και την άμεση καθιέρωση δωρεάν δεκατιανού για όλα τα παιδιά, κάτι που θα ήταν ιδιαίτερα αναγκαίο για την αντιμετώπιση της κρίσης αλλά και για την προώθηση της υγιεινής διατροφής και των τοπικών αγροτικών προϊόντων.

Φώτης Ποντικάκης

Μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ν. Χανίων