ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ
Το επόμενο πρωί ξαναείδα την Αγγέλα, ήρθε στο ξενοδοχείο. Πρόκειται λοιπόν για μια σπουδαία και πολύ δραστήρια Θρακιώτισσα. Είναι η Κυρία Αγγέλα Γιαννακίδου που έχει φτιάξει με τη βοήθεια του άντρα της και των παιδιών της το Εθνολογικό μουσείο Θράκης- έχει βραβευτεί από το μουσείο Μπενάκη- και είναι ένας θησαυρός γνώσεων. Τα μάτια της είναι σαν δυό κάρβουνα- είναι η δεύτερη σημαντική γυναίκα που γνωρίζω σε αυτή την περιοδεία. Η πρώτη είναι μια υπέροχη σημαντική Γιαννιώτισσα- τη γνώρισα στα Γιάννινα- πρώτο σταθμό της περιοδείας μας. Σπουδαίες ελληνίδες!
Αγγέλα Γιαννακίδου με τον άντρα της- στο εστιατόριο στη νεα Βιζύη
Ήρθαν λοιπόν! Η φοβερή Αγγέλα Γιαννακίδου με τους δικούς της και με πήραν το πρωί του Σαββάτου 12 Δεκεμβρίου, στις 10 από την Ορεστιάδα για τη Βιζύη. Η διαδρομή είναι Καστανιές, Αδριανούπολη- Edirne στα τούρκικα , Βιζύη. Σύνολο γύρω στα 160 χιλιόμετρα από την Ορεστιάδα. Φτάσαμε στα σύνορα με την Τουρκία- ουρές τα αυτοκίνητα- είχαν μπλοκάρει οι υπολογιστές του τούρκικου τελωνείου και δεν άφηναν τα αυτοκίνητα, μόνο πεζούς. Περιμέναμε δύο ώρες και μετά αποφασίστηκε να περάσουμε εγώ και η Αγγέλα με τα πόδια τα σύνορα και να έρθουν μετά οι υπόλοιποι με το αυτοκίνητο μόλις θα ήταν εφικτό. Έτσι κι έγινε- πήγαμε με ταξί στην πανέμορφη Αδριανούπολη- είναι πολύ κοντά- καθήσαμε να πιούμε τσάι κοντά στη γέφυρα πάνω στον ¨Εβρο- τι όμορφο πλατύ ποτάμι! Τα μάτια μου δεν χόρταιναν το θέαμα! Εκεί παρακάτω συναντιούνται τρία ποτάμια- εκεί- στη συμβολή των ποταμών Τόνζου, Αρδα και Έβρου- σε αυτά τα νερά ο Ορέστης πλύθηκε για να λυτρωθεί από τις Ερινύες κι έχτισε λένε την Ορεστιάδα. Γύρω στα τραπέζια άνθρωποι όλων των ηλικιών μαζί έτρωγαν με όρεξη από πιάτα που διαρκώς εναλάσσονταν! Οι Τούρκοι τηρούν την απαγόρευση του τσιγάρου στους κλειστούς χώρους. Βγήκα έξω, η μέρα ήταν λαμπερή. Χάζεψα τα πρόσωπα, το ντύσιμο, τον τρόπο... Όλοι απολάμβαναν! Μετά από άλλες δυό ώρες ήρθαν και οι υπόλοιποι δύο. Σαν να είχαμε χωριστεί χρόνια το γιορτάσαμε! Ο ένας, ο Θρακιώτης, ανοιχτός πληθωρικός, αυτός έδινε τον τόνο! Όλα τα κάναμε γρήγορα γιατί η ώρα είχε περάσει τις τρεις.
Και ξεκινήσαμε πια για τη Βιζύη!
Στα σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας
Ανατολική Θράκη- η διαδρομή έχει απέραντες πεδιάδες με καλλιέργειες και μαλακούς λόφους- ο ήλιος έκανε τα χρώματα χρυσαφιά χάλκινα- λίγα σύννεφα ήταν σαν παιδικές ζωγραφιές- παχουλά και ροζ με χρυσαφένιες άκρες- η αναπνοή μου είχε κολλήσει στο λαιμό μου. Ο τρισχαριτωμένος οδηγός μας- βέρος θρακιώτης- άρχισε να τρέχει για να προλάβουμε το φως στη Βιζύη-τρέχαμε- τρέχαμε πολύ- το έκαναν για μένα. Φτάσαμε με τη δύση του ήλιου. Ανεβήκαμε στη Μπαήρα!
Η θέα από την "τούμβαν" σήμερα
Μερικά αγόρια τουρκαλάκια με τα κινητά τους κάπνιζαν και αστειεύονταν μεταξύ τους. Ασυναίσθητα κάτι έψαχνα εναγωνίως με το φως που έφευγε- και το βρήκα: ΤΗ ΘΕΣΗ που φαίνεται όλη η χωριογραφία- ο ήλιος έδυε όπως και τότε- κάτω, περί τα κράσπεδα της ακροπόλεως αμέσως υπό τα βλέμματά μας έκειντο κατά συγκεχυμένας ομάδας αι οικίαι της πολίχνης..παρέκει ήρχοντο εκτεινόμενοι ημικυκλικώς εις μεγίστην ακτίνα οι καρποφορώτατοι της χώρας αγροί,κτλ κτλ πέρα, είδα εις το απώτατον του ορίζοντος βάθος να κλείουν ως υψηλόν περιθώριον την αχανή ταύτην εικόνα τους αμπελώνες του τόπου. Όλα ήταν εκεί! Ποιά; Πού;
Σε λίγο σκοτείνιασε- κατεβήκαμε. πήγαμε στην Αγία Σοφία- είναι πολύ πιο μεγαλοπρεπής από τις φωτογραφίες που ήξερα- μετά πήγαμε σε μια πολύ παληά βρύση- ήπιαμε νερό- έρριξα και στο κεφάλι μου! - διαγωνίως μου έδειξαν ένα περιτοιχισμένο οικόπεδο- [υπάρχει ένα σχέδιο που σχεδίασε ένας πρόσφυγας- το οποίο σώζεται στη Βέροια- γράφει όλα τα ονόματα των οικογενειών σε κάθε σπίτι της Βιζύης που σχεδίασε]. Αυτό λοιπόν το περιτοιχισμένο οικόπεδο έγραφε πως είναι του Βιζυηνού. Από κει ξεκινούσε ένας χαλικόδρομος που ανέβαινε ίσα στη Μπαήρα! Η “Μπαήρα” είναι το προς ΒΟΡΡΑΝ της οικίας του παππού μέγα βραχώδες ύψωμα, εφ' ού άλλοτε ήτον εκτισμένη η ακρόπολις του τόπου... Εκεί επάνω λοιπόν, εις το υψηλότατον μέρος της ακροπόλεως, έσπευσα ν' αναβώ... υπό τους σπεύδοντας πόδας μου κυλιόμενα τα ΧΑΛΙΚΙΑ και τα χώματα του ανωφερούς εδάφους...
Το σπίτι του Γ.Μ. Βιζυηνού στη Βιζύη της Ανατολικής Θράκης. Αρχείο Κ. Παλαμά.
Προχώρησα προς τα κει και είδα πως υπήρχε ένα σπιτάκι κι ένας κήπος- ο ΚΗΠΟΣ- ……..στο σκοτάδι φώτισαν εδώ κι εκεί άσπρα τριαντάφυλλα. Παρά κάτω υπήρχαν ΜΗΛΙΕΣ…παρὰ τὴν ἑτέραν τοῦ οἴκου μας πλευρὰν ἦτον ἀνοικτὴ ἡ θύρα τοῦ κήπου. Ἐν τῷ κήπῳ τούτω ἀκμάζει ἀκόμη μία μηλέα, ὑπὸ τὴν σκιὰν τῆς ὁποίας τόσον εὐτυχεῖς συνεπαίζομεν ἄλλοτε, ἐγὼ καὶ οἱ ἀδελφοί μου. Ἀλλ᾿ αἱ ἠχηραὶ ἐκεῖναι φωναί, οἱ παιδικοί μας γέλωτες δὲν ἀκούονται πλέον ἐκεῖ. .εκεῖ διηύθυνα δακρυρροῶν τὰ βήματά μου..
Πήγαμε από δω πήγαμε από κει- σε μια αγωνιώδη προσπάθεια εσωτερικής γεωμέτρησης- όλο χανόμασταν μέσα στα σκοτάδια!
Κάποιος από τη μικρή μας παρέα είπε: ωραία τα σκηνοθέτησε Αυτός!
Είδα λοιπόν νύχτα τη Βιζύη!
Η γέφυρα στον Έβρο
Στο Κάιρο τέλειωσα το δημοτικό στην Πατριαρχική σχολή Σούμπρας. Ο διευθυντής όταν ήμουν στις πρώτες τάξεις ήταν ο κύριος Παλιούρης- κι έμεναν με την οικογένειά του στον πάνω όροφο του κτιρίου του σχολείου- είχαν πολύ φιλικές σχέσεις με τους γονείς μου- και πηγαίναμε συχνά τα βράδια επίσκεψη- εμένα με άφηναν να κατεβαίνω στην αυλή του σχολείου. Η αυλή είχε ένα τεράστιο δέντρο μάγκο- μαγκιά το λέγαμε- και μέσα στη νύχτα έκανε όλο σκιές στην αυλή- εκεί καθόμουν με τις ώρες μόνη μου- κι αναρωτιόμουν ασυναίσθητα μικρό παιδί εγώ, πως γίνεται το πρωί νάναι όλο φωνές η αυλή και τώρα όλο σκιές; Η αυλή αυτή έτσι νύχτα με έχει σημαδέψει.
Αυτό τους διηγήθηκα στην επιστροφή μας από τη Βιζύη.
Πήγα εκεί λοιπόν και βρήκα αυτό: τον πραγματικό τόπο ―εκεί που η φαντασία πλέκεται με τη ζωή και δημιουργεί σοφά και αλάνθαστα έναν άλλο τόπο― αυτόν που πραγματικά βλέπουμε μέσα μας και δύσκολα τον αναγνωρίζουμε.
Μετά πήγαμε στη 'νέα' Βιζύη- οι Τούρκοι έχουν αφήσει ανέπαφη την παληά πολίχνη και χτίσαν παραδίπλα τη νέα. Φάγαμε σούπα και ρύζι και ήπιαμε τσάι.
Η Άννα Κοκκίνου στην παράσταση «Μορφές από το έργο του Βιζυηνού»
Η Βιζύη υπό ελληνική διοίκηση, 1922
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου