ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ!

Επιστολή Μίκη Θεοδωράκη: Δούρειος ίππος του Τίτο τα Σκόπια

Απάντηση στην επιστολή του σκοπιανού καλλιτένχη Μπλαγκόζα Νακόσκι δίνει μέσω των ΝΕΩΝ ο μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης. 

Στην επιστολή του, μεταξύ άλλων αναφέρει, ότι σε όλη του τη ζωή απέδειξε πόσο πραγματικά ταγμένος είναι στην υπόθεση της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο λαών προσθέτοντας ότι «όταν όμως βλέπω την υπόθεση αυτή της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών μας να γίνεται πρόσχημα στα χέρια κάποιων σκοτεινών δυνάμεων που εκμεταλλεύονται τους λαούς και το τελικό αποτέλεσμα να είναι να κινδυνεύει αυτή τη στιγμή η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μου, δεν είναι δυνατόν να μην αντιδράσω με όλες μου τις δυνάμεις».

Κύριε Νακόσκι,

Υποθέτω ότι είσθε πολύ νέος και επομένως δεν γνωρίζετε ορισμένα γεγονότα που συνέβησαν πριν από πάρα πολλά χρόνια και που εξηγούν τη σημερινή στάση μου στο θέμα των σχέσεων ανάμεσα στους δύο λαούς μας.

Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν το νεαρό και αδύνατο τότε ΚΚΕ θέλησε να γίνει μέλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Μόσχα), το Βουλγαρικό και το Γιουγκοσλαυικό Κομμουνιστικό Κόμμα έθεσαν ως προϋπόθεση για την ένταξή του να δηλώσει ότι συμφωνεί να σχηματισθεί ανεξάρτητο κομμουνιστικό κράτος με το όνομα «Μακεδονία» που να συμπεριλαμβάνει όλη την Βόρειο Ελλάδα.

Οπως ήταν φυσικό, ξεσηκώθηκε θύελλα στην Ελλάδα, που ανάγκασε το ΚΚΕ να αναθεωρήσει αυτή τη θέση. Του έμεινε όμως ένα μεγάλο στίγμα, που νομίζω ότι έσβησε όταν το ΚΚΕ μπήκε στα 1941 επικεφαλής της Αντίστασης κατά των Γερμανών.

Στο τέλος του πολέμου, δημιουργήθηκε η Κομμουνιστική Γιουγκοσλαυία και τότε ο Τίτο έδωσε στο νότιο τμήμα της χώρας, στην περιοχή του Βαρδάρη, το όνομα «Μακεδονία», με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να βρεθεί στο μέλλον η ευκαιρία να φτάσουν τα σύνορα της χώρας του στο Αιγαίο.

Το δυστύχημα για τη χώρα μας ήταν ότι μετά την απελευθέρωσή της από τους Γερμανούς οδηγηθήκαμε στον Εμφύλιο πόλεμο κατά τον οποίο η Κυβέρνηση των Αθηνών εξαρτούσε την επιβίωσή της από την βοήθεια των Δυτικών Δυνάμεων. Ηταν εντελώς εξαρτημένη και όπως φάνηκε, ειδικά οι Αγγλοι δεν ήθελαν να ενοχληθεί ο Τίτο, με την ελπίδα ότι θα έκανε αυτό που τελικά έκανε. Δηλαδή να διακόψει τις σχέσεις του με την Μόσχα. Γι' αυτόν τον λόγο οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν διαμαρτυρήθηκαν τότε, ενώ όλος ο κόσμος γνώριζε ότι με το όνομα αυτό ο Γιουγκοσλαύος ηγέτης δημιουργούσε τον Δούρειο Ιππο για να επαναλάβει αυτό που έκανε ως άνθρωπος της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Δηλαδή την δημιουργία της Μακεδονίας του Αιγαίου.

ΤΟΤΕ δημιουργήθηκε ο μύθος της καταγωγής των κατοίκων της περιοχής αυτής από τον Μέγα Αλεξάνδρου με όλα τα γνωστά που περιλαμβάνονταν (και δεν ξέρω αν περιλαμβάνονται ακόμα) και στο Σύνταγμα της χώρας σας. Δηλαδή της Μεγάλης Ιδέας του Αλυτρωτισμού με την οποία γαλουχήθηκαν πολλές γενιές, οι οποίες έχουν συνδεθεί - όπως κι εσείς υποθέτω - με την Ιδέα αυτή ολοκληρωτικά. Κι εγώ τους καταλαβαίνω απολύτως που θεωρούν τον εαυτό τους Μακεδόνες, αφού με τον μύθο αυτόν μεγάλωσαν.

Θα πρέπει όμως να αναγνωρίσετε κι εσείς ότι κι εμείς έχουμε δίκιο όταν με βάση αυτό το όνομα, στέλνετε χάρτες της Μακεδονίας του Αιγαίου που φτάνουν ώς τον Ολυμπο, διατείνεσθε ότι εμείς οι Ελληνες είμαστε κατακτητές της ίδιας μας της συμπρωτεύουσας, της ελληνικής Θεσσαλονίκης κ.λπ. κ.λπ. αμφισβητώντας έτσι την ίδια την ακεραιότητα της χώρας μας.

Πώς λοιπόν ζητάτε από μένα να είμαι… «κοσμοπολίτης» όταν με όλα αυτά τα μυθεύματα κάποιοι επιδιώκουν να ακρωτηριάσουν την πατρίδα μου;

Η Μοίρα όμως, αγαπητέ κύριε Νακόσκι, το έφερε έτσι, ώστε να μάθω από πρώτο χέρι τις δολοπλοκίες της Γιουγκοσλαυικής Ηγεσίας, προκειμένου να γίνω κι εγώ συνεργός σ' αυτή την πολιτική της «Μεγάλης Μακεδονίας». Ηταν τότε που συνέθετα τη μουσική για τη μάχη της Σιουκέσκα και επισκεπτόμουν συχνά την ενιαία τότε Γιουγκοσλαυία, προσκεκλημένος του σ. Τίτο που τόσο θαύμαζα και εκτιμούσα.

Τότε λοιπόν ο ίδιος ο Τίτο μου ζήτησε να γράψω τη μουσική για μια σκοπιανή ταινία. Οταν διάβασα το σενάριο, το οποίο εμφάνιζε εμάς τους Ελληνες ως κατακτητές της Θεσσαλονίκης και καταπιεστές των κατοίκων της, τότε όχι μόνο αρνήθηκα να γράψω τη μουσική αλλά είχα και το θάρρος να έρθω σε έντονη αντιπαράθεση με τον Τίτο. Διότι διαπίστωσα ότι ήταν ο ίδιος που θεωρούσε ότι αφού η Μακεδονία «η δική του» ήταν ιστορική αναγκαιότητα σύμφωνα με τη δική του «κομμουνιστική» αντίληψη, νομιμοποιείτο να δημιουργήσει ένα κομμουνιστικό κράτος σε βάρος μιας χώρας καπιταλιστικής όπως ήταν η Ελλάδα.

Οι σχέσεις μας τότε διαταράχθηκαν, ιδίως όταν του τόνισα ότι δεν έπρεπε αυτός που έθεσε την πατρίδα του πάνω από τη Μόσχα και τον Στάλιν να μη μπορεί να εκτιμήσει τον δικό μου πατριωτισμό που κι εγώ έχω το θάρρος να τον θέτω πάνω απ' όλα.

Στη ζωή μου ολόκληρη απέδειξα, νομίζω, πόσο είμαι πραγματικά ταγμένος στην υπόθεση της ειρηνικής συνύπαρξης των Λαών.

Και δεν έχω κανένα δισταγμό να δηλώσω ότι δεν έχω τίποτα με τον λαό σας που τον αισθάνομαι πολύ κοντά μου, όπως τότε που διηύθυνα τον «Ζορμπά» στα Σκόπια.

Οταν όμως βλέπω την υπόθεση αυτή της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών μας να γίνεται πρόσχημα στα χέρια κάποιων σκοτεινών δυνάμεων που εκμεταλλεύονται τους λαούς και το τελικό αποτέλεσμα να είναι να κινδυνεύει αυτή τη στιγμή η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μου, δεν είναι δυνατόν να μην αντιδράσω με όλες μου τις δυνάμεις.

Μετά τιμής

Μίκης Θεοδωράκης

 

Κάποτε στα Σκόπια

Κύριε Θεοδωράκη,

Πραγματικά μένω έκπληκτος διαβάζοντας τα σχόλιά σας στη σημερινή έκδοση της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα», όπου συσχετίζετε το πρόβλημα στη χώρα σας με το όνομα της πατρίδας μου. Η έκπληξή μου συνίσταται σε πολλούς λόγους:

Πρώτον, από ένα άτομο όπως εσάς, καταξιωμένο καλλιτέχνη παγκοσμίως, περίμενα τουλάχιστο λίγο περισσότερο κοσμοπολιτισμό. Εμείς οι καλλιτέχνες έχουμε την ευχαρίστηση να εργαζόμαστε σε ένα ευγενές επάγγελμα το οποίο μας επιτρέπει να ταξιδεύουμε ανά τον κόσμο και να μιλάμε μια γλώσσα [η μουσική] που επιτρέπει να ρίχνει τείχη και να γκρεμίζει συγκρούσεις. Αυτό μας επιτρέπει όλους να είμαστε ενωμένοι σε μία μεγάλη οικογένεια όπου οι πολιτιστικές διαφορές μεταξύ των εθνών μας αναπαριστούν τον πλούτο της ανθρώπινης έκφρασης.

Δεύτερον, το 1997, το δημοφιλέστερό σας έργο, ο «Ζορμπάς», παρουσιάστηκε στο Μακεδονικό Εθνικό Θέατρο παρουσία του πρώην προέδρου Κίρο Γκλιγκόροφ (…) και μεταδόθηκε ζωντανά από την ελληνική τηλεόραση. Προσωπικά ως μαθητής στο γυμνάσιο των Σκοπίων παρακολούθησα όλες τις πρόβες και η μητέρα μου συμμετείχε στην παράσταση. (…) Τότε επισκεφτήκατε τον τάφο του Ζορμπά στο νεκροταφείο στο Μπούτελ. Αυτή ακριβώς η ιστορία του Ζορμπά θα μπορούσε να είναι ένα από τα θετικά παραδείγματα για τις επαφές μεταξύ των πολιτισμών των λαών των Βαλκανίων, αλλά θα μπορούσε και να μας δώσει ώθηση στην αναζήτηση εποικοδομητικών λύσεων.

 Μπλαγκόζα Νακόσκι

Ανοιχτή Επιστολή στην Ε.Ο.Κ.

Μάρτιος 28, 1992

Οι υπογραφόμενοι θεωρούμε υποχρέωση μας τόσο απέναντι στην ιδιαίτερη πατρίδα μας την Ελλάδα, όσο και απέναντι στη μεγαλύτερη πατρίδα μας την Ευρώπη, να απευθυνθούμε σε εσάς και να θέσουμε υπόψη σας τα ακόλουθα.

Σας είναι ασφαλώς γνωστή η προσπάθεια που άρχισε παλιότερα και συστηματοποιήθηκε μετά το 1944 με την ίδρυση, στο πλαίσιο της Ομοσπονδιακής Λαϊκής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, ενός ομοσπονδιακού κρατιδίου υπό το όνομα “Δημοκρατία της Μακεδονίας” με αποκλειστικό στόχο, τότε και τώρα, την αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων εντός των οποίων περικλείεται η ελληνική Μακεδονία, ως περιοχή της Βόρειας Ελλάδας με πρωτεύουσα τη Θεσσαλονίκη, κατοικούμενη από αμιγώς ελληνικό πληθυσμό.

Μέχρι σήμερα η αυθαίρετη χρήση της ιστορικής ονομασίας “Μακεδονία” από το ομόσπονδο κρατίδιο των Σκοπίων, αποτελούσε τυπικά τουλάχιστον, εσωτερική υπόθεση της Γιουγκοσλαβίας. Από τη στιγμή όμως που θα συμβεί να αναγνωριστούν το Σκόπια ως χωριστά κυρίαρχο κράτος, υποκείμενο του διεθνούς δικαίου και αποκτήσουν έτσι διεθνή υπόσταση ως “Μακεδονία” η επιβουλή κατά της Ελλάδος καθίσταται κατάφωρη και αναπόφευκτη.

Διότι αυτό το νέο κράτος με το όνομα “Μακεδονία”, καθώς δεν καλύπτει το σύνολο, αλλά μέρος μόνο του γεωγραφικού χώρου τον οποίο υποδηλώνει το όνομα του, θα τείνει, τόσο αντικειμενικά, όσο και υποκειμενικά να λειτουργεί ως “εθνικό κέντρο”, πράγμα που συνεπάγεται “δυνάμει” εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος των γειτονικών κρατών, καλλιεργώντας έτσι τον αλυτρωτισμό στους κατοίκους του, παρά το ότι αυτοί διαφέρουν εθνολογικά (είναι Σλάβοι, Αλβανοί και Τούρκοι) από τους κατοίκους της ελληνικής Μακεδονίας.

Η ειρήνη στα Βαλκάνια προϋποθέτει το σεβασμό των συνόρων.

Η χρήση ονομασίας “Μακεδονία” από ένα αναβαθμισμένο πλέον σε ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων συνιστά απροκάλυπτη αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων, μια αμφισβήτηση που δεν εκτοπίζεται και δεν εξουδετερώνεται ούτε με διεθνή σύμφωνα ούτε με συνταγματικές διατάξεις.

Με το σφετερισμό και την ιδιοποίηση της ονομασίας “Μακεδονία” τα Σκόπια – αν το κράτος τους τύχει της αναγνώρισής σας – δημιουργούν ένα πλάσμα (fiction), το οποίο θα δηλώνει καθημερινά στη διεθνή κοινότητα και καλλιεργεί στους κατοίκους του, ως “εθνικό όραμα”, την προοπτική μιας “ενιαίας Μακεδονίας”, τμήμα της οποίας θεωρείται και η λεγόμενη “Μακεδονία του Αιγαίου” – όπως σκοπίμως και μονίμως αποκαλούν την ελληνική Μακεδονία – με στόχο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, μιας πόλης που κατοικείται 100% από Έλληνες.

Τέτοια ήταν, άλλωστε, καθώς το μαρτυρούν πάμπολα στοιχεία, η προοπτική που αρχικά., όταν το 1944 ο Τίτο ίδρυσε το ομόσπονδο κρατίδιο της “Μακεδονίας” και κατασκεύασε αντίστοιχη “εθνότητα”.

Εν όψει όλων των ανωτέρω η εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τυχόν αναγνώριση του κράτους των Σκοπίων με την ονομασία “Μακεδονία” θα αποτελούσε επίσημη αμφισβήτηση των συνόρων της Ελλάδας και συνακόλουθα βαρύτατο πλήγμα κατά ενός μέλους της Κοινότητας. Ο ελληνικός λαός – αυτό έδειξαν και οι 1.000.000 διαδηλωτές που ξεχείλισαν τους δρόμους της μακεδονικής πρωτεύουσας, της Θεσσαλονίκης, στις 14 Φεβρουαρίου, δεν ξέρουμε κατά πόσο θα μπορέσει να παραμείνει απαθής μπροστά σ’αυτήν την απειλή κατά της εθνικής του υπόστασης και της εδαφικής του υπόστασης και της εδαφικής του ακεραιότητας. Ελπίζουμε ότι θα θελήσετε να λάβετε υπόψη σας όσα θεωρήσαμε σκόπιμο, όχι από απλή ευαισθησία, αλλά ως ηθική, νομική και πολιτική υποχρέωση μας, να θέσουμε υπόψη σας.

Για μας η ψυχή μας είναι το όνομα μας,

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ (ποιητής Βραβείο Νόμπελ 1979). Βιογραφία εδώ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ (ακαδημαϊκός, πρόεδρος ιδρύματος “Αλέξανδρος Ωνάσης”)

ΕΛΕΝΗ ΓΛΥΚΑΤΖΗ-ΑΡΒΕΛΕΡ (καθηγήτρια στη Σορβόνη, πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Ευρώπης). Βιογραφία εδώ

ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ (καθηγητής, πρώην κοσμήτωρ της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής των Ελλήνων, Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Αμιένης)

ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (ηθοποιός, βουλευτής Επικρατείας, πρώην Υπουργός Πολιτισμού). Βιογραφία εδώ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΑΤΣΟΣ (καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο, Πανεπιστημίου του Χααγκεν Γερμανίας). Βιογραφία εδώ

Ν. Λυγερός: Η ονομασία Μακεδονία

«Ο Ελληνισμός είναι δώρο του Χρόνου στην Ανθρωπότητα»

Η ονομασία Μακεδονία και όλο το πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί έχει πολλές ουρές, τις οποίες θα ήταν καλό να εξετάσει κάθε κυβέρνηση που θεωρεί ότι εκπροσωπεί τους ψηφοφόρους αν όχι τον λαό. Πρέπει να έχει στο μυαλό της ότι κυβερνήσεις έχουν πέσει για πολύ λιγότερο.

Διότι εδώ έχουμε μια κυρίαρχη στρατηγική που δεν αξιοποιούμε και παραμένουμε στο πεδίο δράσης των διπλωματικών διαπραγματεύσεων λέγοντας ότι πρέπει να προσέχουμε τις μαξιμαλιστικές τάσεις και τον εθνικισμό. Μόνο που ακούγαμε τα ίδια και με το Σχέδιο Ανάν ενώ καταφέραμε τελικά να το απορρίψουμε.

Η ονομασία Μακεδονία είναι απλά εθνικό θέμα κι ούτε κομματικό δεν είναι. Έτσι κανένα κόμμα όποιο και να είναι εθνικιστικό ή μη δεν μπορεί να πάρει θέση από μόνο του για να εκπροσωπήσει τον λαό. Δεν έχουμε ανάγκη να δικαιολογηθούμε, αρκεί να αναδείξουμε το γεγονός ότι είναι ένα θέμα χαμένο μόνο όταν το αποδεχόμαστε.

Διότι μπορεί η πολιτική αδράνεια να έβλαψε την όλη προσέγγιση αλλά δεν έκανε ακόμα κανένα τραγικό λάθος. Όταν ακούμε λοιπόν αξιωματούχους που έχουν αποδείξει την ανικανότητά τους να επιλύσουν οποιοδήποτε σοβαρό πρόβλημα, πώς να πιστέψουμε ότι δεν θα κάνουν αυτό το λάθος;

Κι όταν μιλούν για τόλμη και για λύση, να θυμόμαστε ότι τα ίδια έλεγε και η κυβέρνηση που έχασε τις εκλογές στην Κύπρο και καταφέραμε τελικά να πούμε το ΟΧΙ. Αυτός που πιστεύει στην ιδεολογία του, θεωρεί ότι οι υπερβάσεις του είναι θέμα τόλμης και βέβαια δεν αναρωτιέται αν είναι απορριπτέες από έναν ολόκληρο λαό του Χρόνου που ποτέ δεν ακολούθησε ιδεολογίες της βαρβαρότητας γιατί ο Ελληνισμός είναι δώρο του Χρόνου στην Ανθρωπότητα.

Το λανθασμένο επιχείρημα

Ν. Λυγερός

Πολλοί θεωρούν ότι το Σκοπιανό έχει λήξει επί της ουσίας διότι πολλές χώρες έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια με τη χρήση της λέξης Μακεδονία. Στην πραγματικότητα αυτό το επιχείρημα είναι λανθασμένο διότι ο μοναδικός θεσμός που μπορεί να αναγνωριστεί μια χώρα είναι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και κανένας άλλος. Διότι πολλά κράτη μπορούν να αναγνωρίζουν κάποιο άλλο για λόγους εσωτερικούς και η εξωτερική τους πολιτική είναι εξαρτημένη από αυτά τα δεδομένα. Όσες και να είναι αυτές οι αναγνωρίσεις δεν αλλάζουν τίποτα. Ενώ ακόμα κι αν δεν υπήρχαν και ο Ο.Η.Ε αποφάσιζε που λέει ο λόγος να το αναγνωρίσει τότε μόνο το θέμα θα είχε λήξει, όμως ένα χειροπιαστό παράδειγμα είναι αυτό της Μεγάλης Βρετανίας η οποία είναι παγκοσμίως γνωστή με αυτήν την ονομασία. Αλλά από το 1973 όταν εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναγκάστηκε να κάνει χρήση της ονομασίας Ηνωμένο Βασίλειο διότι η Γαλλία είχε βάλει βέτο λόγω της περιοχής Βρετανίας που βρίσκεται στο βόρειο μέρος της. Έτσι για να μη υπάρξει καμιά σύγχυση έγινε αυτός ο διαχωρισμός και τώρα είναι η επίσημη ονομασία της. Βλέπουμε λοιπόν ότι ακόμα και με ένα ιστορικό παράδειγμα, το ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν καταπάτησε βέβαια ένα κράτος μέλος της προς όφελος μιας υποψηφιότητας. Ένας αγώνας είναι χαμένος μόνο όταν εμείς οι ίδιοι από μόνοι μας θεωρούμε ότι είναι χαμένος. Για το θέμα των Σκοπίων, η Ελλάδα έχει κυρίαρχη στρατηγική κι αν δεν κάνει λάθη στρατηγικά, θα ξεπεράσει όλα τα προβλήματα.

Ο Νίκος Λυγερός αποκαλύπτει  όλη την αλήθεια για τη Μακεδονία

Ενώ κυβερνητικοί κύκλοι έσπευσαν να διαψεύσουν τις φήμες ότι η διαπραγματευτική ομάδα τους δεν είχε αποδεχτεί εξ αρχής τη χρήση του όρου Μακεδονία για την ονομασία των Σκοπίων, τώρα ξέρουμε την αλήθεια αφού έχουμε πλέον στα χέρια μας τις πέντε προτάσεις.

Όλες χρησιμοποιούν τον όρο Μακεδονία και δείχνουν μ’ ένα τρανταχτό τρόπο ότι δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα για την προστασία της ιστορίας της Ελλάδας και του Ελληνισμού.

Τα σλαβικά ονόματα: Nova, Severna, Gorna, Vardarska και Skopje έχουν όλα συνδεθεί με τη λέξη Μακεδονία, πράγμα το οποίο δείχνει ότι δεν υπάρχει πλαίσιο εμπιστοσύνης πρώτον, και ότι η εμμονή των Σκοπίων δεν έχει αλλάξει ούτε πιθαμή δεύτερον.

Αυτό σημαίνει ότι η βιασύνη που πρέπει να χαρακτηρίσει την όλη διαδικασία είναι απλώς απαράδεκτη διότι επί της ουσίας δεν έχουμε προχωρήσει πουθενά προς όφελος του Ελληνισμού.

Από την άλλη πλευρά, τα Σκόπια είναι και πάλι δυσαρεστημένα ακόμα και με αυτές τις προτάσεις αφού θέλουν την αποκλειστική χρήση του όρου Μακεδονία και δεν δέχονται καμία αλλαγή στο ίδιο τους το σύνταγμα όσον αφορά στην γενική ονομασία αλλά και στα παράγοντα.

Με άλλα λόγια, ακούμε παλιές θέσεις που δεν έχουν τροποποιηθεί. Άρα παραμένει το ερώτημα. Γιατί υπήρξε η προσπάθεια εκ μέρους της εξουσίας να μας πείσει ότι το ζήτημα είναι σχεδόν λυμένο και ότι βρισκόμαστε στο παρά πέντε μιας συμφωνίας ενώ δεν υπάρχει απολύτως κανένα κοινό πλαίσιο εκτός βέβαια αν θεωρούσε ότι ο λαός θα αδιαφορήσει για το θέμα κι ότι η απόφαση που θα παρθεί θα γίνει με βάση των πέντε προτάσεων.

Σε κάθε περίπτωση θα αντισταθούμε σθεναρά σε οποιαδήποτε καταπάτηση της ιστορίας.

Του Ν. Λυγερού