80 χρόνια από το μπλόκο της Κοκκινιάς – Το χρονικό και η ταινία !
Το καλοκαίρι του 1944 το παιχνίδι είναι χαμένο για τη Γερμανία. Στην Ελλάδα οι εφημερίδες δημοσιεύουν τις γερμανικές ανακοινώσεις για την ηρωική αντίσταση των στρατευμάτων τους.
Δημοσιεύουν όμως και χάρτες. Κι ένας βλάκας μπορεί να καταλάβει τι γίνεται. Η αντίσταση γίνεται όλο και προς τα πίσω.
Ανδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας σε… εξόρμηση στην περιφέρεια
Η κυβέρνηση Ράλλη έχει δημιουργήσει τα Τάγματα Ασφαλείας για να χτυπήσει το ΕΑΜ. Στόχος του δεν είναι μόνο η βοήθεια στους Γερμανούς που σε λίγο θα φύγουν αλλά η… επόμενη μέρα.
Η Ασφάλεια και τα Τάγματα Ασφαλείας όλο το καλοκαίρι χτυπούν γειτονιές της Αθήνας που σχεδόν ήταν αυτόνομες εξ αιτίας της έντονης παρουσίας του ΕΛΑΣ.
Ταγματασφαλίτες στον Άγνωστο Στρατιώτη.
Η Κοκκινιά λεγόταν και «Μόσχα». Στις 15 και 16 Αυγούστου στο συνοικισμό Κιλικιανών άρχισαν οι πρώτες συγκρούσεις. Το ίδιο και στα Μανιάτικα. Κανείς όμως δεν περίμενε αυτό που θα ακολουθούσε.
Είναι 2.30 τα ξημερώματα της Πέμπτης 17 Αυγούστου. Δυνάμεις του 1ου Συντάγματος Ευζώνων, διμοιρία του Μηχανοκίνητου της Αστυνομίας, μαζί με Γερμανούς της 11ης Μεραρχίας κυκλώνουν μια τεράστια περιοχή που περικλείει τη Κοκκινιά, τη Νίκαια, τον Κορυδαλλό.
Στις 6 το πρωί ακούγονται τα… χωνιά των συνεργατών των Γερμανών:
«Προσοχή-προσοχή! Σας μιλάνε τα τάγματα ασφαλείας. Όλοι οι άντρες από 14 έως 60 ετών να πάνε στην πλατεία της Οσίας Ξένης για έλεγχο ταυτοτήτων. Όσοι πιαστούν στα σπίτια τους θα τουφεκίζονται επί τόπου».
Στις 9 το πρωί η πλατεία έχει γεμίσει με κόσμο. Ο καυτός Αυγουστιάτικος ήλιος δημιουργεί λιποθυμίες. Εκεί συνεργάτες των Γερμανών, κάτοικοι της περιοχής, υποδεικνύουν τους οργανωμένους στο ΕΑΜ.
Εντοπίζονται σχεδόν αμέσως στελέχη όπως ο λοχαγός του ΕΛΑΣ και γραμματέας της ΚΟΒ Κιλικιανών Αποστόλης Χατζηβασιλείου, ο γραμματέας της ΚΟΒ Κοκκινιάς και αρχηγός της ΟΠΛΑ Παναγιώτης Ασμάνης, ο Θοδωρής Περιβνόλας, αλλά και μαχήτριες όπως η Διαμαντώ Κουμπάκη, η Αθηνά Μαύρου κ.ά
Πίσω από την πλατεία βρίσκεται ένα παλιό εργοστάσιο. Εκεί στη «μάντρα» βασανίζονται και εκτελούνται από τους Γερμανούς 50 άτομα. Ο δήμιος πίνει ούζο και πυροβολεί.
Παρέλαση των Ταγμάτων Ασφαλείας
Στα Αρμένικα μια μικτή μονάδα του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ μετά από μάχη καταφέρνει να διαφύγει. Στην ανταλλαγή πυρών τραυματίζεται ένας Γερμανός και μερικοί Ελληνες συνεργάτες τους. Σε αντίποινα μεταφέρονται εκεί από την πλατεία Οσίας Ξένης κι εκτελούνται 40 άνδρες και γυναίκες. Καίνε και μερικά σπίτια. Κι η περιοχή πήρε το όνομα «Καμμένα του Καραβά».
Οι συγκεντρωμένοι στην πλατεία της Οσίας Ξένης μεταφέρονται στο Χαϊδάρι και πολλοί από αυτούς σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. Οι Ταγματασφαλίτες φωνάζουν: . «Η Κοκκινιά δεν είναι εδώ, η Γερμανία είναι εδώ. Πάρτε το χαμπάρι, θα πεθάνετε όλοι σας».
Το ίδιο βράδυ των γεγονότων η Αχτιδική Επιτροπή της ΚΟ Κοκκινιάς του ΚΚΕ κυκλοφόρησε προκήρυξη, που έλεγε μεταξύ άλλων: «Διακόσια διαλεχτά παλληκάρια, διακόσιοι πρωτοπόροι στον καθημερινό αγώνα για ζωή και λευτεριά, διακόσια μέλη και στελέχη, οπαδοί και συμπαθούντες του κόμματός σας του Κομμουνιστικού δεν υπάρχουν πια… Χαρά στον τόπο που βγάζει τέτοια παλληκάρια, τιμή στο κόμμα που τ’ ανάθρεψε με τέτοια πίστη και παλληκαριά, τιμή και δόξα στο γονιό πούθρεψε τέτοιους λεβέντες… Το αίμα σας θα το πάρουμε πίσω. Ορκιζόμαστε να συνεχίσουμε με πιότερη ορμή το μισοτελειωμένο σας έργο για τη λευτεριά του τόπου μας… Μονάχα όταν δώσουμε τα πάντα και τη ζωή μας ακόμα για τη συντριβή του κατακτητή, θα νικήσουμε…».
2Η περιγραφή
17/08/1944 χαράματα Παρασκευής: Το μπλόκο της Κοκκινιάς
Το μπλόκο της Κοκκινιάς. Ήταν χαράματα Παρασκευής 17 Αυγούστου 1944. Πριν ακόμα διαλυθεί το σκοτάδι η Κοκκινιά βρέθηκε κυκλωμένη απ’ όλες τις μεριές. Γερμανοί, χωροφύλακες και γερμανοτσολιάδες ρίχνονται με λύσσα να εκδικηθούν την προλεταριακή συνοικία που στάθηκε πρωτοπόρα στον αγώνα για τη ματαίωση της επιστράτευσης και τον εξανδραποδισμό των Ελλήνων.
Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου που επιτείνονταν από τους αναρίθμητους πυροβολισμούς και τις εκρήξεις χειροβομβίδων και την απειλή της «επιτόπου επέλασης» μάζεψαν όλους τους άνδρες δεκατεσσάρων ως εξήντα ετών. Σύνολο 20 χιλιάδες περίπου στην Πλατεία Οσίας Ξένης. Κι ύστερα άρχισαν τα ομαδικά βασανιστήρια, οι ταπεινώσεις και οι εκτελέσεις. Από τους συγκεντρωμένους στην Πλατεία οι μασκοφόροι διάλεξαν πολλές δεκάδες παλικάρια που εκτελέστηκαν από τους ταγματασφαλίτες στη ματωμένη μάντρα, μπροστά στα μάτια των δικών τους.
Με ξυλοδαρμούς, κλοτσιές, χτυπήματα με τους υποκόπανους των όπλων, με πρωταγωνιστή τον περιβόητο Πλυτζανόπουλο, οδηγήθηκαν 76 πατριώτες μαζί και η ηρωίδα Διαμάντω Κουμπάκηκαι εκτελέστηκαν στη «Μάντρα», 50 άλλοι εκτελέστηκαν σε μια άλλη «μάντρα» στα Αρμένικα, 40 κάηκαν στο «Σχιστό» και άλλοι δολοφονήθηκαν στους δρόμους και στα σπίτια τους.
Οκτώ χιλιάδες έκλεισαν στο Χαϊδάρι και απ’ αυτούς 1.000 σύρθηκαν στα κάτεργα της Γερμανίας όμηροι, απ’ όπου πολλοί δε γύρισαν ποτέ. Συνολικά 315 ήταν τα θύματα της θηριωδίας του Μπλόκου της Κοκκινιάς.
1944: Γερμανοτσολιάδες, Ιωάννης Πλυτζανόπουλος, Γ. Σγούρος και πιθανόν Θ. Σγούρος (Μπέμπης) πιθανόν πριν το μπλόκο στην Κοκκινιά.
Ομως οι ηρωικοί νεκροί της Κοκκινιάς έμελλε να σταθούν για άλλη μια φορά μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, όταν το Μάρτη του 1947 το Γ’ Δικαστήριο δοσιλόγων αθώωσε τους προδότες εγκληματίες Πλυτζανόπουλο και Σγούρο (πρωταγωνιστές της σφαγής)! Ο Πλυτζανόπουλος έγινε υποστράτηγος του κυβερνητικού στρατού και ο ανεψιός του έγινε δήμαρχος Κοκκινιάς απ’ τη Χούντα.
Στην απολογία του στο Β’ Δικαστήριο δοσιλόγων ο Ν. Μπουραντάς είπε κυνικά: «Εγώ τρώγω ένα ξεροκόμματο βουτηγμένο στο αίμα! Αλλά ρέει στις φλέβες μου άφθονο ελληνικό αίμα». Αναφερόμενος στο Μπλόκο της Κοκκινιάς ο ίδιος είπε ότι πήγε με το μηχανοκίνητο και την ξεκαθάρισε και «διευκόλυνε το έργο της Ειδικής και των Ταγμάτων που πήγαν την άλλη μέρα»…
Ποιοι ήταν οι ταγματασφαλίτες και καταδότες πρωταγωνιστές του μπλόκου της Κοκκινιάς; Και τι απέγιναν;
Το μεγάλο «Μπλόκο» της Κοκκινιάς, της 17ης Αυγούστου του ’44, πέρασε στην ιστορία σαν μία από τις τραγικότερες, αλλά και ηρωικότερες στιγμές της φασιστικής κατοχής στην Ελλάδα. «Θα μείνει στην ιστορία της Αντίστασης για τον μαζικό ηρωισμό και την καρτερία που έδειξε ο λαός της (Κοκκινιάς) και η ΕΑΜική αντιστασιακή ηγεσία του».
Η επιχείρηση είχε προπαρασκευαστεί με λεπτομέρειες και το μυστικό είχε διαφυλαχτεί καλά. Πήραν μέρος γύρω στους 2.500 άνδρες – Γερμανοί, μέλη των Ταγμάτων Ασφαλείας και το μηχανοκίνητο τμήμα της Αστυνομίας Πόλεων υπό τον περιβόητο αστυνομικό διευθυντή Νίκο Μπουραντά. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιχείρηση είχε ο αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας, συνταγματάρχης Ιωάννης Πλυτζανόπουλος.
Από την Ειδική Ασφάλεια παρόντες ήταν οι αξιωματικοί Μπατράνης, Βακαλόπουλος, Παρθενίου, ΤηλέμαχοςΜόρφης, Τσανακαλιώτης, Μητρόπουλος, Γκίνος, Τσιμπίδαρος,Παπαγεωργίου και ένας διερμηνέας με το όνομα Ανθόπουλος. Το γενικό πρόσταγμα της επιχείρησης το είχε ο συνταγματάρχης των Ταγμάτων Ασφαλείας Γιώργος Πλυτζανόπουλος. Μετά την Κατοχή ο Πλυτζανόπουλος προήχθη σε υποστράτηγο του Ελληνικού Στρατού, ενώ ο ανιψιός του έγινε δήμαρχος Κοκκινιάς επι χούντας. Δεξί του χέρι ήταν ο ταγματάρχης Γιώργος Σγούρος. Συνοδεύεται μάλιστα κι από τον γιο του, τον «μπέμπη» όπως τον φώναζε Θόδωρο. Μετά την κατοχή καταδικάστηκε αλλά αφέθηκε ελεύθερος και συνέχισε να υπηρετεί ως Ταγματάρχης. Διορίστηκε αργότερα Διοικητής στο 3ο Τάγμα Μακρονήσου.
Επικεφαλής του μηχανοκίνητου της Αστυνομίας Πόλεων, ήταν ο Νίκος Μπουραντάς, ο οποίος απολογούμενος στο Δικαστήριο Δωσιλόγων, απάντησε : «Εγώ τρώγω ένα ξεροκόμματο, βουτηγμένο στο αίμα! Αλλά ρέει στις φλέβες μου άφθονο ελληνικό αίμα»
.Από κοντά και οι… πρόθυμοι. Οι καταδότες. Άνθρωποι που συνεργάζονταν στενά με την αστυνομία όπως ο Κιρκόρ Μπαταβιάν, Γρηγόρης Ιωαννίδης, Μπεμπέκογλου, Μεϊμάρης, Λυκουρέζος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου